Trong năm 2020, thế giới đã chứng kiến cảnh đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19. Hàng loạt công ty vận tải và những ngành có liên quan đã lao dốc trong kết quả marketing, thậm chí rơi vào tình trạng phá sản hoặc ngừng hoạt động.
Bước sang năm nay, lúc làn sóng dịch bệnh dần được kiểm soát, tình trạng mất cân đối cung cầu lập tức xảy ra làm hoạt động trong ngành cảng biển và logistics có sự biến động dữ dội, tạo nên cơ hội cũng như thách thức cho những công ty trong ngành.
Về dài hạn, áp lực chuyển đổi phương thức logistic từ truyền thống sang áp dụng những thành tựu kỹ thuật, giúp phòng chống kịch bản tiêu cực tương tự xảy ra trong tương lai. Theo ấy, báo cáo gần đây của CTCK Agribank (Agriseco) nhận định, xu hướng đầu tư vào ngành cảng biển và logistics đang diễn ra vô cùng mạnh mẽ.
Ngành kho bãi và khai thác tàu bắt đầu hưởng lợi từ việc gián đoạn chuỗi cung ứng
Đối có ngành kho bãi và tàu thủy, sự chênh lệnh trong hoạt động kiểm soát dịch bệnh trên thế giới đã gây ra gián đoạn chuỗi cung ứng, một số sự kiện như tắc nghẽn kênh đào Suez hoặc tắc những nhà cảng tại khu vực bờ Đông Châu Mỹ đã càng làm trầm trọng hóa hiện tượng thiếu hụt vỏ container rỗng. Chỉ trong vài tháng đầu năm 2021, giá thuê vỏ container để đóng hàng đã tăng phi mã, đồng thời đẩy giá cước vận tải biển lên mức kỷ lục trong 2 năm sắp đây. Trong bối cảnh ấy, những hãng tàu sẽ dần có xu hướng gom chuyến hoặc tái cơ cấu, hệ quả là việc gia tăng nhu cầu đối có những tàu có tải trọng lớn, dẫn tới giá những loại tàu này sẽ bị đẩy lên cao.
Agriseco cho rằng việc giá cước vận tải bị đẩy lên cao đã mở ra nhiều cơ hội vững mạnh cho những công ty Việt Nam đang marketing trong lĩnh vực khai thác tàu và kho bãi. Cụ thể, tốc độ lưu thông hàng hóa chậm lại sẽ làm gia tăng nhu cầu lưu kho hàng hóa. Điều này đã phần nào phản ánh qua kết quả marketing quý 1/2021 lúc những công ty kho bãi (TMS) đã ghi nhận mức LNTT tăng trưởng sắp 80% so có cùng kỳ trong 3 tháng đầu năm.
Đồng thời, việc sở hữu đội tàu quy mô lớn sẽ là lợi thế lúc nhu cầu tăng kéo theo việc giá cước thuê tàu leo thang, giúp giá trị thị trường của đội tàu tăng lên đáng đề cập. Những công ty có thể ghi nhận những khoản lợi nhuận đột biến từ việc thanh lý những con tàu có tuổi đời cao. Tiêu biểu như Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HAH) trong năm 2021 đã tập trung trẻ hóa đội tàu, thanh lý tàu cũ đem về lợi nhuận khoảng 25 tỷ, tương đương 20% lợi nhuận cả năm; đội tàu của HAH hiện có tổng sức cất lên tới 11.000 TEUs.
Xu hướng chuyển dịch sang khu vực nước sâu của ngành cảng biển
Agriseco dự đoán, tổng sản lượng container qua khu vực phía Bắc vào năm 2021 và 2022 sẽ theo đà tăng nhanh, lần lượt đạt sắp 5,2 triệu TEUs và 6 triệu TEUs, tương đương mức tăng trưởng trung bình là 20%. Điều này tới từ kỳ vọng vào hiệp định EVFTA, xu hướng chuyển dịch dây chuyền chế tạo sang Việt Nam và hoạt động nâng công suất khai thác của những nhà cảng. Đặc biệt, xu hướng dịch chuyển nguồn hàng sang những khu vực nước sâu, sắp cửa biển cùng thêm áp lực từ quy định nâng giá sàn khai thác sẽ làm nhiều công ty có vị trí xấu bắt buộc loay hoay để lấp đầy công suất thiết kế, giảm giá những dịch vụ khác nhằm giữ chân khách hàng.
Một số nhà cảng đã có động thái đón đầu xu hướng, điển hình như Cảng Hải Phòng (MCK: PHP) sẽ chuyển đổi khu vực cảng Hoàng Diệu sang thương mại đồng thời đầu tư cảng nước sâu HIPG từ quý 3/2021. CTCP Gemadept (GMD) cũng công bố sẽ mở rộng và tập trung nguồn lực vào giai đoạn 2 của cảng Nam Đình Vũ, dự kiến nâng công suất thiết kế toàn dự án lên hơn 1,5 triệu TEUs/năm.
Đối có khu vực cảng biển phía Nam, đây là nơi có hoạt động khai thác diễn ra nhộn nhịp nhất cả nước, có lợi thế nhiều cảng nước sâu ưa thích có xu hướng. Tính tới hết năm 2020, khu vực này chiếm tới hơn 72% tổng sản lượng khai thác của toàn nước, lớn sắp gấp 3 lần khu vực phía Bắc. Trong ấy, cụm cảng Cái Mép – Thị Vải đã cho thấy tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong những năm vừa qua, trung bình đạt trên 23% trong 3 năm sắp nhất từ 2017 tới 2020.
Agriseco kỳ vọng những nhà cảng tại khu vực này tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng sản lượng cao trong 2 năm tới lúc có lợi thế về cảng nước sâu, đưa vào hoạt động cảng mới, từ ấy nâng tổng công suất đóng góp cho toàn khu vực lên tới 2,4 triệu TEUs/năm, kèm theo xu hướng dịch chuyển chuỗi chế tạo từ Trung Quốc sang Việt Nam.
Đáng chú ý, tình trạng khó khăn giữa cảng SSIT và cảng Gemalink có thể diễn ra trong bối cảnh SSIT đang đẩy mạnh khai thác hàng container thay vì hàng rời, hàng tổng hợp như trước ấy.
Thay đổi để tồn tại trong dài hạn
Trong dài hạn, Agriseco cho rằng thị trường vận tải và kho bãi ở Việt Nam còn nhiều dư địa để tăng trưởng, và bài học từ hệ quả của dịch Covid-19 sẽ thúc đẩy những công ty bắt buộc thay đổi để có thể tồn tại trong thị trường này.
Cụ thể, công ty cần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số để giảm thiểu chi phí và tăng cường hiệu quả hoạt động, một số loại hình kỹ thuật đã được những công ty triển khai như cảng điện tử (Eport – phần mềm của Tân Cảng Sài Gòn) hiện đang được một số nhà cảng như HICT áp dụng; lệnh giao hàng điện tử (eDO). Bên cạnh ấy, xu hướng gia tăng trọng tải tàu hàng sẽ đòi hỏi khả năng tiếp ứng từ những nhà cảng nước sâu.
Đặc biệt, làn sóng đầu tư vào những công ty logistics đang diễn ra nhộn nhịp tại thị trường Đông Nam Á. Tính từ đầu năm 2020 tới nay đã có hơn 3 tỷ USD được rót vào những hệ thống kho vận và trung tâm phân phối logistics tiên tiến tại Việt Nam. Điều này tới từ việc những sàn thương mại điện tử vững mạnh quá nóng đã kéo theo nhu cầu có những dịch vụ hậu cần kho bãi.
Agriseco cho rằng loại hình kho lạnh sẽ tiếp tục là mối lưu ý chính của những thương vụ đầu tư trong tương lai do nhu cầu giao nhận những mặt hàng thực phẩm cao đòi hỏi những kho lạnh có vị trí sắp.
Bên cạnh ấy, triển vọng từ những hiệp định FTA như EVFTA hay CPTPP được kỳ vọng sẽ giúp kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang EU hay là việc xuất khẩu một số mặt hàng nông thủy sản, điện, điện tử sang những thị trường lớn như Nhật Bản, Canada sau lúc thuế suất được giảm về xấp xỉ 0%. Ko kể ra, Agriseco cũng đánh giá, việc có quan hệ FTA có những nước thành viên CPTPP sẽ giúp Việt Nam cơ cấu lại thị trường xuất khẩu. Dự đoán tới 2030, xuất khẩu sang những nước thành viên có thể tăng lên 80 tỷ USD, chiếm 25% tổng lượng xuất khẩu.
Dựa theo những quan điểm trên, Agriseco đưa ra đánh giá khả quan đối có ngành logistics và cảng biển trong năm 2021. Đồng thời, báo cáo cũng đưa vào danh sách cổ phiếu ưa thích ba mã chứng khoán bao gồm: GMD, PHP và HAH.
